Urodził się 6 stycznia 1776 roku w Bannewitz. Zmarł 31 maja 1809 r. w Stralsundzie. Bohater narodowy Prus i Niemiec, uczestnik walk o Twierdzę Kołobrzeg w 1807 roku.

Pochodził ze zniemczonej rodziny polsko-czeskiej. Był czwartym synem Hansa Gregora von Schilla, zawodowego oficera kawalerii służącego w armii austriackiej, a następnie w saksońskiej. Mając 14 lat zaciągnął się jako podchorąży do elitarnego pułku dragonów Ansbach-Bayreuth w Pasewalku. W 1793 roku awansował na podporucznika. W 1806 walczył wraz ze swym pułkiem pod Auerstedt, gdzie został ranny. Uniknął niewoli i trafił do Kołobrzegu, gdzie powrócił do zdrowia.

W styczniu 1807 roku uzyskał patent królewski na tworzenie freikorpusu na ziemi kołobrzeskiej, w lutym został porucznikiem, a już w czerwcu kapitanem. Wykazywał wybitne zdolności organizacyjne: w ciągu miesiąca korpus liczył już ponad tysiąc żołnierzy, w tym kilkuset kawalerzystów i kilkudziesięciu artylerzystów.

Zasłynął wojną podjazdową na Pomorzu przeciwko armii napoleońskiej, w tym Polakom. Walczył na tyłach frontu, wykorzystując znajomość terenu, wciągając wroga w pułapki i zasadzki. Jego ludzie byli postrachem w szeregach Francuzów. Szczególny rozgłos dało mu wzięcie do niewoli w Choszcznie francuskiego generała Claude'a Victora, którego zadaniem miało być obleganie Kołobrzegu. Victor znalazł się w Kołobrzegu bardzo szybko, ale jako jeniec.

Za swoje oddanie w walce z nieprzyjacielem został odznaczony krzyżem Pour le Mérite. Freikorpus został przekształcony w Pułk Huzarów pod jego dowództwem. W 1809 roku sprzeniewierzył się królowi pruskiemu i rozpoczął prywatną wojnę z wojskami napoleońskimi w Niemczech. Uznany za bandytę. Za jego głowę wyznaczono 10 tysięcy franków.

31 maja 1809 oddziały napoleońskie, złożone z Holendrów i Duńczyków, pod dowództwem generała Pierre'a Gratiena rozbiły oddział Schilla w Stralsundzie. Schill zginął w walkach ulicznych. Jego zwłoki pozbawiono głowy i zawieziono ją do Kassel celem odebrania nagrody. 11 zbuntowanych oficerów z jego pułku rozstrzelano, a 500 huzarów uwięziono w Breście.

Po śmieci, król zabronił umieszczać na jego grobie jakiegokolwiek napisu. Po latach zrehabilitowany i uznany za bohatera narodowego Prus. Jego głowę uroczyście pochowano 24 września 1837 roku pod pomnikiem w St. Leonhard w Brunszwiku, oczywiście poświęconym von Schillowi. W 1907 roku, na 100-lecie oblężenia Twierdzy Kołobrzeg przez wojska napoleońskie, odsłonięto pomnik przed kolegiatą, a cokole którego znajdowała się płaskorzeźba mu poświęcona.


Płaskorzeźba z wizerunkiem von Schilla z pomnika Nettelbecka i Gneisenaua spod kolegiaty. © Jerzy Patan.

Tekst i fot. Wikipedia